[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Å‚askÄ… zostajÄ… mu wlane inne cnoty.
3. Jak uczy Apostoł, człowiek z daru Chrystusa otrzymał więcej niż utracił przez
grzech Adama. Ponieważ zaś Adam miał możność wytrwania, łaska Chrystusowa w
większym jeszcze stopniu nam tę możność przywróciła. Tak więc człowiek do wytrwania
66
Å‚aski nie potrzebuje.
A jednak inaczej mówi św. Augustyn2: Po co byłoby prosić Boga o wytrwanie, gdyby
nie On go udzielał? Czyż nie byłoby śmiesznością prosić Go o to, czego nie udziela i co
znajduje się w mocy człowieka? Tymczasem zaś o wytrwanie proszą nawet ci, w
których łaska dokonała już uświęcenia, tak bowiem rozumiemy słowa Zwięć się imię
Twoje , co tenże Augustyn potwierdza słowami Cypriana3.
A więc człowiek, nawet będąc w stanie łaski, potrzebuje od Boga daru wytrwania.
Wykład: Wytrwanie rozumieć można w sposób trojaki. Niekiedy oznacza ono taką
dyspozycję duszy, która pozwala człowiekowi zachować niewzruszoną postawę i nie dać
się odwieść od cnoty przez nękające go doświadczenia. Wytrwanie stoi do tych
przykrości w takim stosunku, jak - według Arystotelesa4 - wstrzemięzliwość do
pożądliwości czy rozkoszy. W drugim znaczeniu wytrwanie jest pewną sprawnością,
dzięki której człowiek decyduje się wytrwać w dobrym aż do końca. Wytrwanie w obu
powyższych znaczeniach otrzymuje człowiek razem z łaską, podobnie jak
wstrzemięzliwość czy inne cnoty.
W innym jeszcze znaczeniu wytrwanie jest to nieustawanie w czynieniu dobra aż
do końca życia. Ażeby takie wytrwanie posiąść, człowiek będący w stanie łaski nie
potrzebuje już wprawdzie żadnej innej łaski uświęcającej, ale potrzebuje specjalnej
pomocy Bożej, która by nim kierowała i chroniła przed atakami pokus, co widzieliśmy w
poprzednim zagadnieniu (art. poprz.).
Skoro więc ktoś jest usprawiedliwiony przez łaskę, koniecznie musi prosić Boga o
ów dar wytrwania, czyli o to aby został zachowany od złego aż do końca. Wielu bowiem
ludzi otrzymuje Å‚askÄ™, lecz nie otrzymuje wytrwania w Å‚asce.
Odpowiedzi na zarzuty: 1. Zarzut mówi o wytrwaniu w znaczeniu pierwszym, podobnie
jak następny o wytrwaniu w znaczeniu drugim.
3. Człowiek - powiada św. Augustyn5 - w stanie pierwotnej niewinności otrzymał
taki dar, dzięki któremu mógł wytrwać, natomiast nie było mu danym wytrwać
faktycznie. Obecnie zaÅ›, mocÄ… Å‚aski Chrystusowej, wielu otrzymuje nie tylko dar Å‚aski,
dzięki któremu mogą wytrwać, ale i to także, że rzeczywiście do śmierci w dobrym
trwają . Dar Chrystusa jest więc czymś większym niż przestępstwo Adama. Jednakże w
stanie niewinności, gdy nie istniał żaden bunt ciała przeciw duchowi, łatwiej było
człowiekowi wytrwać mocą daru łaski niż nam obecnie, kiedy dokonane przez łaskę
Chrystusową uzdrowienie chociaż zapoczątkowane w duszy nie jest jeszcze dopełnione w
ciele. Nastąpi to dopiero w Ojczyznie Niebieskiej, gdzie człowiek nie tylko będzie mógł
wytrwać, ale już nawet nie będzie mógł zgrzeszyć.
67
3. Mt. 22, 37.
ODNOZNIKI
4. a. 3.
DO ZAGADNIENIA 109
5. Lib. de Haeresibusn 88: ML 42,
47.
art. 1
6. De Corrept. et Grat. c. 2: ML 44,
1. 1 Kor. 12, 3.
917.
2. Glossa Lombardi: ML 191, 1651
7. a. 2 i 3.
A; Ord: ML 114, 540 B.
8. De Spir. et Litt. c. 27. ML 44,
3. I Solilog. cap. 6; ML 32, 875.
229.
4. XIV De Trinit. c. 7. ML 42, 1043.
9. llI Ethic., c. 5: 1112, B. 27-28;
5. 2 Kor. 3, 5.
St. Th. lect. 8, n. 447
6. 1 Retract. c. 4, n. 2; ML 32, 589.
10. Contr. Pelagium, Libellus fidei
7. Ps. 50, 12.
ad lnnocentium n. 13: ML. 48,
8. Ef. 5, 13.
1718,
9. De Anima, lib. 3, c. 4, 7.
10. XIV De Trin. c. 7.
art. 5
1. Mt. 19, 17.
art. 2
2. Mt 5, 12.
1. q. 1, a. 1; q. 13, a. 6.
3. Ps. 61, 13.
2. De fide orth., 1. II, cc, 4, 30; MG
4. Rz..6, 23.
94, 876 A. 976 A. Cf. I IV, c. 20:
5. Lombardi: ML 191, 1412 C. Cfr
MG 94, 119 B.
Ang., Enchir., c. 107 ML. 40, 282.
3. q. 71, a. 1.
6. 1-2, q. 5, a 5.
4. 1 Ethic. c. 2.
7. Hypogrost. 1. III. c. 4, n 5: ML
5. Rz. 9, 16.
45, 1623.
6. Lib. de Corrept. et Gratian c. 2.;
8. Ibid.: ML 45, 1624.
ML 44, 917.
9. Rz. 6, 23.
7. Eth. Eudem., 1. VII, c. 14; 1248,
10. Lombardi: ML 191, 1412 D-1413
a. 14-29.
A. Cfr. Ang.. Enchir., c. 107: ML
8. a. 1.
40, 282.
11. II De Caelo; c. 12, n 5; S. Th.
art. 3
Lect. 18.
1. Rz. 5, 5.
2. I q. 95, a 1
art. 6
3. q. 60, a. 5.
1. a. 4.
4. 11 Physic. c 8: 199, a 10; St. Th.
2. Zach. 1, 3.
lect. 13, n. 3.
3. Mt. 7, 11.
5. Dc Div Nom. cop 4: MG 3, 700
4. Rz. 16, 1.
A; St Th. lec. 13.
5. Jn. 6, 44.
6. a. 5.
art. 4
7. De Divin. Nom. c. 4: MG 3, 700
1. Rz. 2, 14.
A. St. Th lect 3.
2. In Expositione Cath. Fidei; ML
8. Ps. 72, 28.
30, 30 CD.
68
9. 31, 18. art. 10
10. 5, 12. 1. VII Ethic. c. 1: 1145, b, 1-2 ; S.
11. Jn. 15, 5. Th. Lect. 1, n. 1304; c. 11: 1151,
b. 23-28.
art. 7 2. De Persev c. 2. n. 3, 4: ML 45,
1. Ef. 5, 14. 996.
2. q. 71, a. 1. 3. Cfr. De Corrept. et gratia. c. 6;
3. De fide orth. 1. II. cc. 4, 30: MG ML 44, 992.
94, 876 A 976 A, Cfr. L IV, c. 4. VII Ethic. c. 8: 1150, a, 13-14 S.
20: MG 94, 1196 B. Th. lect. 7, n. 1406-1407.
4. 2, 21. 5. De natura et gratia, c. 12, n. 34:
5. q. 85, a. 1 ; q. 86, a. 1 ; n q. 87, a. ML 44, 937.
6. a. 6.
art. 8
1. De duabus animabus, c. 10, 11;
De Lib. arbitrio, 1. III. c. 18, ML
32, 1295.
2. 15, 18.
3. De perfectione justiliae, c 21:
ML 44, 317-318.
4. Rz. 7, 25.
5. q. 74, a. 5.
6. q, 74, a. 3 ad 2.
7. Sup. Ezech. Homil 11: ML 915.
A. Cfr. Moral., 1. 25, c. 9.
8. III Ethic. c. 11: 1117, a, 18-22,
St. Thom. lec. 17, n. 579.
9. De Corrept. et Grat., c. 6, n. 9:
ML 44, 921.
10. 7, 14.
11. Hypognost. 1. III, c. 2: ML 45,
1621.
art. 9
1. 1 Kor. 3, 16.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]